Vrijdagmiddag 14 maart stroomt de binnentuin van wooncoöperatie Roggeveenstraat langzaam vol. Initiatiefnemers uit alle windstreken, ambtenaren uit verschillende provincies, andere voorvechters van de coöperatieve beweging en het camerateam van Hart van Nederland verzamelen zich om een mijlpaal bij te wonen. Deze middag presenteren Sandra Beckerman (SP) en Mustapha Eaisaouiyen (Cooplink) namelijk de initiatiefwet Wet Bevordering Wooncoöperaties: de WBW. Deze wet maakt het voor groepen mensen makkelijker om zelf betaalbare huisvesting te realiseren.

“Samen de wooncrisis bestrijden met betaalbare woningen zonder winstoogmerk.“
– Sandra Beckerman
Sandra Beckerman beklimt het podium en vertelt het verhaal van een buurt in Liverpool vol vervallen en dichtgetimmerde huizen. Eleanor, een bewoonster, slaat op een dag gaten in het beton: ‘Hier gaan weer bloemen bloeien’, belooft ze. Samen met andere wijkbewoners blaast ze de buurt nieuw leven in. Met jonge architecten maken ze van vijf leegstaande woningen zo iets moois, dat ze de prestigieuze Turner Price krijgen. “In een buurt waar eerst geen taxi meer wilde stoppen, rijden nu bussen vol toeristen,” vat Sandra samen, “Al snel komen de investeerders, maar de bewoners zijn niet te vermurwen: dit is hún wijk en dat zal altijd zo blijven.”
“Liverpool is hier”, zegt Sandra Beckerman. “Overal in Nederland staan mensen klaar om zelf een wooncoöperatie op te richten en zo de wooncrisis op te lossen. Maar het is nog heel hard werken om dat voor elkaar te krijgen. Om die reden hebben de SP en Cooplink er samen met anderen voor gezorgd dat er een leenfonds voor wooncoöperaties komt. En nu hebben de SP en Cooplink samen de initiatiefwet WBW ontwikkeld.”

“Met deze wet komt er een betere definitie, waardoor coöperaties niet meer vastlopen bij financiers of uitgesloten worden van regelingen.” – Sandra Beckerman
“Met deze wet komt er een betere definitie, waardoor wooncoöperaties niet meer vastlopen bij financiers of uitgesloten worden van regelingen”, legt Sandra Beckerman uit. “Ook zorgen we met deze wet dat alle gemeenten in Nederland in hun plannen voor volkshuisvesting moeten nadenken over wooncoöperaties.” Ze besluit: “Echte verandering begint op straat, maar wij hopen deze verandering in het parlement te kunnen versterken. Zodat we samen de wooncrisis kunnen bestrijden met betaalbare woningen zonder winstoogmerk. En met schoonheid.”

“Met deze wet kan er grond beschikbaar komen voor ons, tegen een prijs die past bij de maatschappelijke meerwaarde van een wooncoöperatie.” – Jip Schelling
Jip Schelling van wooncoöperatie Het Krakeel krijgt het woord. Deze jonge groep wil in Den Haag een wooncomplex realiseren voor zo’n 80 bewoners van verschillende leeftijden en achtergronden. Op een collectieve, betaalbare, duurzame en toekomstbestendige manier wonen, dat is hun droom. “‘Minder in bezit maar meer tot je beschikking’ is het ontwerpprincipe dat wij hanteren,” vertelt Jip. “We delen ruimten en spullen. Woningen worden nu meer gebouwd om geld mee te verdienen, dan om in te wonen. Wij doen dat anders. Wij kiezen ervoor om onze eigen huurbaas te zijn: waarom zou je je eigen huur onredelijk verhogen?” Jip spreekt zijn vertrouwen uit in de wet. “Met deze wet kan er grond beschikbaar komen voor ons, tegen een prijs die past bij de maatschappelijke meerwaarde van een wooncoöperatie.” Hij besluit: “Het Krakeel hoopt dat deze wet er snel komt!”

“De wet erkent niet alleen het belang van wooncoöperaties, maar neemt ook de grootste obstakels weg die deze initiatieven tegenhouden.” – Mustapha Eaisaouiyen
“De wet erkent niet alleen het belang van wooncoöperaties, maar neemt ook de grootste obstakels weg die deze initiatieven tegenhouden”, legt Mustapha Eaisaouiyen, directeur van Cooplink, uit. “Een heldere definitie geeft wooncoöperaties nog meer bestaansrecht in de Woningwet. Bij Cooplink geloven we in een toekomst waarin coöperatief wonen een bloeiende, volwaardige derde sector is naast individueel huren en individueel kopen.” Hij vertelt hoe Cooplink ook bezig is met het ontwikkelen van een Keurmerk voor wooncoöperaties, waardoor zij makkelijker toegang tot financiering én gemeentelijk grond krijgen.
“Vandaag markeert niet alleen de lancering van een wet, maar de start van een nieuw tijdperk. Een tijdperk waarin wooncoöperaties niet langer een uitzondering zijn, maar een vanzelfsprekendheid. Waarin mensen niet afhankelijk zijn van de grillen van de markt, maar samen hun woonomgeving vormgeven. Een woonomgeving waarin mensen naar elkaar omkijken en een hechte gemeenschap vormen.” Mustapha vervolgt: “Een hechte gemeenschap is juist in deze tijd zeer essentieel. Laten we deze kans grijpen. Dit is een wet voor de mensen, door de mensen. Een wet die niet alleen woningen bouwt, maar gemeenschappen smeedt.”
“Dit is een wet voor de mensen, door de mensen. Een wet die niet alleen woningen bouwt, maar gemeenschappen smeedt.” – Mustapha Eaisaouiyen
Meer weten over Liverpool?
- Artikel The Guardian (2015)
- Artikel BBC News (2016)
- Artikel The Guardian (2019)